Öncelikle bryozoaların ya da yosun hayvancıklarının ne olduğundan bahsetmemiz gerek. Bryozoalar, hayvan şubelerinden biri olup, omurgasızlar şubesinde yer alan kolonisel mikroskobik canlılardır. Türlerinin tarihi 500 milyon yıl öncesine kadar takip edilebilmiştir. Koloniler oluşturarak suda sabit veya suyla beraber süzülerek yaşarlar. Yiyeceklerini ise dokunaçları sayesinde elde ederler. Dört bine yakın türleri vardır ve muhteşem bryozoa da bunlardan biridir.
Pectinatella magnifica, yani muhteşem bryozoa, öncelikle Connecticut nehir sistemlerinde dalgıçlar tarafından bulunmuştur, bu durum bu nehir sistemlerinin tatlı su ekosistemleri olmasından dolayı ilginçtir. Çünkü 3 bryozoa türü hariç (3’ü de bu nehirde keşfedilmiştir) tüm bryozoalar tuzlu su ekosistemlerinde yaşar. Muhteşem bryozoalar ilk keşfedildiğinde görüntülerinden dolayı birçok mite konu olmuşlardır. Ne olduğu keşfedilene kadar, uzaylı olma olasılığı veya bir şekilde radyoaktif sızıntılar sebebiyle mutasyon geçirmiş bir bitki olduğu konuşulsa da, bu sadece basit bir kolonidir. Ortalama 30 santimetre, en fazla da 2 metreyi bulan muhteşem bryozoa kolonileri, gerçekten de uzaylı benzeri bir görüntüye sahiptir çünkü beyaz-kahverengi renktedirler, yuvarlaktırlar, çoğunlukla jel bir kabuğa sahiplerdir, sertlerdir ve dokununca sümüksü bir yapıları vardır. Dışarıdan bakıldığında pek çok küçük rozetten oluşurlar, bu rozetlerin her birinde 12-18 arası hayvancık bulunur. Bu rozetlerin etrafı %99 oranında sudan oluşan bir jelle kaplıdır ve bu sayede koloni, ışığı geçirebilir ve bir arada durur. Bu koloniler tatlı su bryozoaları arasındaki en büyük kolonilerdir ancak yüksek su oranı sebebiyle rahatlıkla küçük parçalara ayrılabilirler. Kolonilerin beslenme şekliyse her bir hayvancığın koordine şekilde dokunaçlarını çırpması ve oluşan su hareketlerini süzmesi ve gıdaları ayıklamasıdır. Bu şekilde koordine dokunaç çırpmasıyla oluşan su dalgaları, genç ve küçük kolonilerin jelatinimsi yüzeylerde kendilerini itmelerine de yarar. Koloniler başta eşeysiz bir şekilde her hayvancığın tomurcuklanmasıyla büyür, daha sonra da eşeysel gamet oluşumu, koloni büyüdükçe başlar.
Muhteşem bryozoalar, öncelikli olarak sakin göllerde ve yavaş akıntılı nehirlerde, batmış kütükler, dallar ve iskeleler üzerinde koloni kurar, daha sonra buradan ayrılıp serbest yüzebilir veya sabit de kalabilirler. Öncelikli olarak Mississippi bölgesinde yaşayan canlı, Avrupa, Asya ve Kanada’yla beraber Amerika’da da pek çok bölgeye yayılmıştır ve sebebi henüz bilinmeyen bir yayılım göstermektedir. Koloniler mevsimlik gelişimler gösterir ve gıda-sıcaklık stratejilerine sahiptirler. Düşük sıcaklıklarda koloniler büyümez, aksine dağılır ve sıcaklığın yükselmesini beklerler. Aynı durum suların erimesiyle artan akıntılar için de geçerlidir. Suyun hızlı aktığı, hatta bazı durumlarda sadece aktığı bölgelerde gelişkin bir P.magnifica kolonisi bulmak oldukça zordur.
Bu yayılım insan topluluklarına zarar vermemektedir, ancak serbest yüzen koloniler su giderlerini veya boruları büyük koloniler haline geldiklerinde tıkayabilir. Bazı bölgelerde, muhteşem bryozoaların kolay üretimi ve filtre sistemleri sebebiyle su temizleyici olarak kullanıldığı bilinmektedir. Bu durum tabii ki su kalitesi açısından olumludur, ancak bir yandan da mevcut eşitlik seviyelerine sahip ekosistemlere katılıp su kalitesini yükseltmeleri, dengeleri algler lehine bozabilir. Çünkü filtrelenmiş suda çözünürlük seviyeleri artacağından alglerin fotosentetik işlemleri hızlanabilir ve bu sebeple çözünmüş gaz ve sudaki renk seviyeleri değişir. Bu da sabit ekosistemlerin bu canlının tanıtımından sonra değişim geçirmesi ve yeni dengeler araması gerekmesine sebep olur.
Hazırlayan: Cem Batuhan BERKOL