Atmosferimizde patlayan en eski gök taşı
Yaklaşık 2,5 milyon yıl önce, bir asteroit yere çarpıp bir krater bırakamadan Dünya atmosferinde yanarak bilinen en eski havada patlama olayını gerçekleştirdi. Bu sonuç, Antarktika buzunun altında derinlere gömülü yaklaşık 120 mikroskobik kayanın kimyasal analizine dayanıyor. Bilim insanları, antik çakıl taşlarının olivin ve spinel mineralleri açısından zengin olduğunu, bunun da örneklerin asteroidin kalıntıları olduğunu gösterdiğini söylüyor.
Fotosentezin en eski kanıtı
Avustralya’daki mikrofosiller fotosentezin en eski kanıtlarını içeriyor. Yaklaşık 1,75 milyar yıl öncesine tarihlenen fosilleşmiş bakteriler, modern siyanobakterilerin güneş ışığını oksijene dönüştürmesine yardımcı olan tilakoid zarlarına benzeyen yapıları hâlâ koruyor. Bilim insanları daha önce de siyanobakterilerin o zamanlar fotosentez yaptığından şüphelenmişlerdi, ancak bu yeni bulgu ilk doğrudan kanıt oldu.
En hızlı ters takla
Dicyrtomina minuta yay kuyruklusu kendini 60 milimetreye kadar havaya fırlatabilir ve saniyede 368 kez dönebilir, bu da bu eklembacaklıları bilinen en hızlı ters taklacılar yapar. Karın altındaki bir uzantı bu minyatür jimnastikçilerin havalanmasına yardımcı olurken bir diğeri de iniş yapmalarına yardımcı oluyor.
Dünyanın en küçük kurbağası
Sadece 6,5 milimetre uzunluğundaki bir Brezilya pire kurbağası (Brachycephalus pulex) dünyanın bilinen en küçük kurbağası olarak kayıtlara geçti. Serçe parmağının tırnağına oturacak kadar küçük olan bu amfibi, bir önceki şampiyonu yaklaşık bir milimetre farkla geride bıraktı.
Dünyanın en büyük genomu
Bilinen en büyük genomküçük bir eğrelti otuna ait. Tmesipteris oblanceolata 15 santimetre uzunluğunda ama insanlarınkinden 50 kat daha büyük bir genoma sahip. Bilim insanları, eğer çözümlenirse eğrelti otunun DNA makarasının 100 metre uzunluğunda olacağını söylüyor.
En eski biyolüminesans
Biyolüminesansın (bir canlı tarafından gerçekleştirilen kimyasal tepkime sonucu ışık yayılması) artık yeni bir doğum günü var. Bilim insanları, bir grup derin deniz mercanının atalarının 540 milyon yıl önce karanlıkta parladığını söylüyor. Bu keşiften önce bilim insanları hayvan biyolüminesansının yaklaşık 267 milyon yıl önce deniz ateşböceklerinin atası olan küçük, tohum şeklindeki kabuklularda başladığını düşünüyorlardı.
Bilinen en küçük düğüm
Bu yıl bilim insanları şimdiye kadarki en küçük ve en sıkı düğümü tasarladılar. Bu yonca düğümü, 54 adet altın, fosfor, oksijen ve karbon atomundan oluşan bir ipin kendi üzerinde üç kez kıvrılmasından oluşuyor.
NOT: Bu derleme ScienceNews dergisinden doğrudan alınmış, anlaşılabilirlik için başlıklarda değişiklikler yapılmış ve bazı kavramlar için açıklamalar eklenmiştir.
Tamayo, A. (2024, December 19). These scientific feats set new records in 2024. Science News. https://www.sciencenews.org/article/science-records-2024