Dergiden

Uyku bozuklukları

...

Her bireyin sağlıklı bir gün geçirebilmesi için ihtiyaç duyduğu uyku miktarı farklıdır. Kişilerin ihtiyaç duydukları uyku süreleri ise yaşlarına, yaşam biçimlerine, sağlık durumlarına, yaşadığı yerin çevresel özelliklerine göre değişiklik gösterir. Burada önemli olan uyku süresinden ziyade uyunan uykunun kalitesidir. Sabah dinlenmiş ve uykusunu almış bir şekilde uyanmak, gün içi işlevsellikte yeterli olmak kaliteli bir uyku uyumanın en önemli göstergeleridir.

Uyku genel sağlığın önemli bir göstergesidir.

Otostopçunun Galaksi Rehberi: Humor ve kuantum fiziğiyle harmanlanmış bilimkurgu

1971 Avusturya Innsbruck, henüz 19 yaşındaki genç, şehirde tamamen kaybolmuş bir şekilde adres aramaktadır (internetin olmadığı zamanlarda bu işler hayli zordur!). Almanca bilmemektedir ve ilk sorduğu kişi ile anlaşamamaktadır çünkü adamcağız sağır ve dilsizdir. Birkaç dakika sonra başka bir sokakta dikilip başka birine sormaktadır adresi. Gariptir, bu kişi de sağır ve dilsizdir. Bunun üzerine toy delikanlımız ilk likör dükkanına gidip bir çift Gösser alır.

Beynin esnekliği, evrim ve rüyalar

"...Geçmişte özellikle lise ve tıp fakültesi yıllarımda rüyalar ile aklıma takılan en önemli konu REM (hızlı göz hareketleri/Rapidly Eyes Movement) uykusu = rüya konusu yaklaşımıydı. Çünkü genelleme yapılarak ve bu hata temel alınıp ancak REM döneminde (yani uyuduktan yaklaşık 90 dakika kadar sonra) rüya görebileceğimiz öğretisi her gün yaşadığımız bir deneyim ile çelişiyordu. Derslerde, sınıf ve amfilerde bir an kafanız düşer bir-iki dakika uykuya dalarsınız ve rüya görürsünüz. Burada bir tuhaflık var deyip buna bir bakmam lazım deyip hep geçiştirdim.

Uykuya geçerken

Bir ses duyar gibi oldum: “Kimseler uyumasın artık! Macbeth uykuyu öldürdü!”
Evet, masum uykuyu,
Kaygılar yumağını çözen uykuyu,
Her günkü hayatın ölümünü,
Yorgunlukları yıkayan suyu,
Yaralı canların merhemini.
Yüce tabiatın baş yemeği,
Hayat sofrasının cana can katan ziyafeti.

Dost mu düşman mı? Bilimkurguda yapay zekâ

Dört buçuk milyar yıldır Güneşin çevresinde dönen küçük mavi noktadaki mevcudiyetimiz; hominidleri baz alırsak 4.5 milyon yıl, homo sapiensi baz alırsak 300.000 yılı buluyor. Bu uzun sürecin son dönemleri insanevladı için, gezegenimizdeki diğer canlılara kıyasla pek hızlı gelişti. Prefrontal korteksi diğer tüm canlıların önüne geçti. İnsanevladı; bu minvalde doğayı, dünyayı kendine uydurma konusunda önemli adımlar attı.

Ekonomide, matematik modellemede ve yapay zekâ yazılımlarında Diderot etkisi

Gösterişçi tüketim kavramını savunan ve akademik literatüre kazandıran Veblen (1899)’e göre, gerçek anlamda tüketicinin hiçbir zaman sadece biyolojik ihtiyaçlarını gidermek gibi bir amacı olmamıştır. Tarih boyunca tüketim, her tüketicinin kendini ve statüsünü gösterme amacının bir fonksiyonu olmuştur (Kıray, 2005).

Algoritmalar, ahlâk ve 'algoritmaların ahlâkı'

...TÜBİTAK’ın algoritmaya ilişkin vermiş olduğu genel tanım yerinde bir tanımdır. Çözülmesi gereken her teorik ve pratik soruna veya iyileştirilmesi gereken duruma problem denir. Algoritma problemin çözümü ve durumun iyileştirilmesi için, eş deyişle bir amaca ulaşmak için teorik ve pratik adımların ve aşamaların kesin hükümlü bir şekilde teker teker planlanmasıyla ortaya çıkan belli bir eylem bütünlüğüne deniyor. Algoritmalar birer eylem yönetmeliği olarak tanımlanabilir.