Kültür

İlk gençlikle birlikte eğitime başlarken giydiğimiz takım elbisemizin en önemli tamamlayıcısı idi kravat. Toplantılarda, konuşmalarda kravat takmamak büyük eksiklikti, hoş karşılanmazdı. Bireysel ve kurumsal ciddiyetin en önemli unsurlarından biri idi. Devir değişti, kravatlar gözden düştü artık. Yazılı ve görsel basında yaka bağır açık gömleklerle konuşma gelenek oldu, kravat takma gözden düştü. Neydi kravatı günlük yaşama sokan?

Eğer inşa edilmiş olsaydı, spiral çelik iskeleti ve 91 metre yüksekliğiyle, o zamanın insan eliyle yapılmış en yüksek yapısı olan Eyfel Kulesi’nden daha yükseklere uzanacaktı. Ve 1973’te hizmete açılan Dünya Ticaret Merkezi’nin İkiz Kuleleri inşa edilene kadar, yani yarım asırdan uzun bir süre boyunca dünyanın en yüksek yapısı olma rekorunu elinde tutacaktı.

Üçüncü Enternasyonal Anıtı, bilinen diğer adıyla Tatlin Kulesi, 1917 Ekim Devrimi’nin ardından 1919 yılında Rus sanatçı ve mimar Vladimir Tatlin tarafından tasarlandı. Devrim niteliğinde bir tasarımdı.

Başka ülkelerdeki sosyalistlerin aksine bizler Ekim Devrimi’ni sadece kitaplardan öğrendik. Çin, Endonezya, Hindistan gibi doğu ülkelerinde, Latin Amerika’da ve elbette Avrupa ülkelerinde, hatta ABD’de bizim yaşımızdaki insanlar (68’de ilk gençlik ya da gençlik döneminde olanlar) gerek Ekim Devrimi’ni gerekse onu izleyen Komintern (III. Enternasyonal) faaliyetlerinin en azından kendi ülkeleriyle ilgili bölümünü bir önceki kuşağın deneyimlerinden öğrenmişlerdi.

Onur Sinan Güzaltan’ın kitabının anımsattıkları
Tarihten güncele, dünden bugüne Mısır
Mısırbilimi kütüphaneler dolusu yazar ve araştırmacının çalışmalarıyla kaplı. Yeni kazı ve bulguların ise sonu gelmiyor...

“Yakup Kadri’nin Ankara’sının çok sevdiğim ve doğruluğuna hayran olduğum baş taraflarını okurken içim burkulmuştu.”

Ahmet Hamdi Tanpınar (Beş Şehir)

İnsan kendi tarihini, kendini içinde bulduğu koşullarda, kendisi yapar demiş, Karl Marx. Aynı zamanda, üretim araçlarını yöneten güçlerin, düşünsel üretimi de genel olarak kontrol ettiklerini belirtmiş. Dolayısıyla, Steve Jobs gibi işadamlarının egemen iletişim araçlarında örnek alınması gereken başarılı insan olarak gösterilmesi; düşünsel, duygusal ve vicdansal kontrolün kimlerin elinde olduğunu ve kimler için yapıldığını gösterir: Tarih egemen güçler için yapılır ve yazılır.

Çok değil, dokuz on yıl öncesine kadar bazı aydınlarımızın ve sanatçılarımızın dillerinden düşmeyen bir kalıp cümle vardı: “Aydın-sanatçı daima muhalif olmalı, bağımsızlığını korumalıdır.”

Oturduğumuz apartmanda mal sahipleri para topladılar. Biz kiracılara bahçe düzenlenecek dendi. Sevinilecek haber. Uygulaması şöyle: Önce yüksek duvarlar yapıldı. Oysa bahçenin duvarları vardı. Arkasından bahçenin toprak zeminine boydan boya beton döküldü.

Eski Yunan dilinde söz kavramını vermede “mythos”, “epos” ve “logos” olmak üzere üç sözcük bulunmaktadır. Mythos söylenen ya da duyulan sözdür, masal, öykü, efsane anlamına gelir. Epos, belli bir düzen ve ölçüye göre söylenen, okunan sözdür. Ozanın sözünü tanımlayan epos böylece şiir, destan, ezgi anlamını içermekte ve bugün epik ve epope diye Batılı dillerin hepsinde yer almaktadır. Gerçeğin insan sözüyle dile gelmesi anlamına gelen logos’un da bilim dallarında logos-logia şeklinde kullanılan bir ek halini aldığı görülmektedir.