Kültür

Bilim ve Ütopya Dergisi Halkbilim Ödülleri'nin bu yıl ilki düzenleniyor. Halkbilim Ödülleri kapsamında gerçekleşecek olan Türkü Derleme Yarışması'nın ölçüt ve koşulları ile takvimini aşağıda bulabilirsiniz:

Antik silahlar tahta, taş veya düşük nitelikli metale şekil verilerek yapılmış olabilir ama bu hepsinin ölümcül olduğu gerçeğini değiştirmez. Son keşifler ender görülen kılıçlar ve mızrak uçlarının yanı sıra bilinmedik gerçekleri de ortaya çıkarmıştır.

Benim Şamanizm serüvenimin başlangıç noktası Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi birinci sınıf öğrencilerine verdiğim tıp tarihi dersi dersleriydi. En sevdiğim yazarlardan biri olan Buket Uzuner’in Uyumsuz Defne Kaman’ın Maceraları: Su, Toprak ve Hava eserlerinin ana kahramanı, eczacı Umay Bayülgen’in torunu aktivist gazeteci Defne Kaman’dır.

Bilimkurgunun kesin bir tanımı (neredeyse) yoktur. Bir grup görme engelli insanın elleriyle dokunarak bir fili tarif etmelerine benzer çabalar vardır. Bu konuda kalem oynatan kişiler değişik tanımlar yapar. Radikal bir yaklaşım getiren yazar Norman Spinrad; “Bilimkurgu etiketiyle yayımlanan her şey, bilimkurgudur” der. “Bilimkurgu yoktur, sadece bilimkurgu eserleri vardır” diyerek, türü fazla paradoksal bir açmaza sokan yazar Jacques Van Herp olmuştur.

Sanat, insanın beslenme, barınma, üreme gibi doğal gereksinimlerinin giderilmesi ve yeniden üretilmesi sürecinde, bir toplumsal gereksinme ve ilişki biçimi olarak anlaşma zorunluluğundan doğan güzellik yönelimidir. Bu nedenle insanın toplumsal ve kültürel varoluşu zenginleştikçe sanatın kaynağı görünmez olduysa bile, kök hücresi maddî yaşamın derinliklerinde capcanlı süregelmiştir. İnsan oluşun iki karşıt ama zorunlu kutbu olarak doğallık ve toplumsallık, yaşam diyalektiğinin vazgeçilmez öğeleridir. İkisi arasındaki akışım durduğu anda, insan, insanî tümlüğünü yitirmeye başlar.

Doğan Medyanın Demirören grubuna satılması kamuoyunda “tarafsız/yansız”, “nesnel” ve muhalif medyaya yönelik bir iktidar operasyonu olarak algılandı ve büyük tartışma yarattı. İktidarın medya üzerindeki baskısı ve bu satıştaki rolü, demokratik işleyiş ve basın özgürlüğü açısından elbette kabul edilemez. Öte yandan bir medya kuruluşunu tarafsız/yansız ya da nesnel habercilik yapan bir kurum olarak nitelendirmek bilimsel olarak mümkün değildir.

Burjuvazinin feodalizmi yere sermede kullandığı silahlar, şimdi burjuvazinin kendisine yönelmiş durumda… Marx’ın Komünist Partisi Manifestosu’ndan bu bölüm okunduğunda Fransız bayrağı önünde kameraya bakan çocuğun bize diktiği gözleri görürüz. Genç Karl Marx (2017) filmi bu sahneyle son bulur ya da yönetmenin bize anlattığı gibi aslında her şey yeni başlar ve bir umut büyümeye devam eder. Arkadaşlık ve uyum dünyasının, yoksulluğun içindeki o yaratıcı ve itici gücüyle oluşacağını anlatan bir umut...

Soyut dışavurumcular, 1940’ların sonlarında ortaya çıktılar ve New York’u sanat dünyasının merkezi olarak kabul ettirdiler. Ancak kimileri onların, Soğuk Savaş Dönemi’nde Amerikan casuslarının piyonları olduklarını söylüyor.

Dinler öteden beri, saygı duydukları kişiliklerin kalıntılarını kutsal saymışlardır. Ama Kelly Grovier’in anlattığına göre, şaşırtıcı dinsel olmayan kalıntılar da var; Einstein’in gözlerinden Napoleon’un penisine kadar.

"Kolomb’un Amerika’ya varışı, genel deyişle “keşfi”, insanlık tarihinin tartışmasız en önemli başlangıçlarından biridir. Ancak kıtayı binlerce yıl boyunca Asyalıların, Çinlilerin, Vikinglerin, Polinezyalılar ve Afrikalıların ziyaret ettiği arkeolojik verilerle kanıtlıdır. Kolomb’un Hindistan sandığı bu yeni kıtaya ulaşmasının asıl önemi, hesap edilemeyecek kadar zengin doğa, maden ve insan kaynağının Avrupa tarafından istilasına yol açmasıdır."