Mars’tan gelen yeni haberler

7 Haziran 2018’de NASA tarafından yapılan basın açıklaması tekrar dikkatleri komşumuz Mars üzerine çekmeyi başardı. Bu açıklamada iki önemli bulgudan bahsedilmekteydi: Mars’ın tortul kayaçlarında yaklaşık üç milyar yıllık geçmişe sahip organik moleküllerin varlığının ortaya çıkarılması ve Mars atmosferinde mevsimsel metan gazı değişimlerinin tespit edilmiş olması.

Organik moleküller, Mars yüzeyinde 2012 yılından beri keşiflerini sürdüren NASA’nın Curiosity isimli robotik aracı tarafından tespit edildi. Daha önce Mars yüzeyinde sıvı halde akan suyun izlerine ulaşılmış ve her ne kadar daha sonra bu izlerin yüzeyde hareket halindeki kumlar tarafından oluşturulmuş olabileceği belirtilmiş olsa da bu tespitin, Mars’ta günümüzde bile mikrobik yaşama ev sahipliği edebileceğine dair dolaylı bir bulgu olması ihtimali bile heyecan verici bulunmuştu. Ayrıca günümüz Mars atmosferindeki sudaki döteryum / hidrojen oranındaki anormalliğin Dünya üzerindeki optik ve kızılötesi teleskoplar kullanılarak tespiti, 4,5 milyar yıl kadar önce bu gezegenin üzerinde devasa bir okyanusun varlığına ve belki de bu okyanusta yaşamın o zamanlar ortaya çıkmış olduğuna işaret etmekteydi.  

Curiosity tarafından Mars’ın Gale kraterindeki tortul kayaçlarda keşfedilen tiofenler, benzen, tolüen ile propan ve bütan gibi küçük moleküller ise bir zamanlar Mars’ta yaşamın var olabileceğine dair önceki bulguları pekiştirmiş oldu. Bu yeni keşif, hem eskiden bu gezegende yaşamın var olabileceğine dair umutları arttırdı hem de belki Mars yüzeyinden derinlere inebilirsek günümüzde de bir hayatın varlığına dair ümitleri sıcak tutmaya yaradı. Bu keşif Science dergisinde yayınlanarak bilim camiasıyla sonuçlar paylaşıldı.

Aynı basın bülteninde sözü edilen, metan gazının Mars atmosferindeki mevsimsel değişimiyle ilgili bir diğer keşifse, organik moleküllerin varlığının ortaya konulmasını tamamlayan ve belki de günümüzdeki yaşamın varlığıyla ilgili de bir ipucu veren bir keşifti. Bu keşif de yine Gale kraterinde bulunan Curiosity aracı üzerindeki ölçüm aletleri sayesinde gerçekleştirildi. Beş yıl süreyle yapılan sürekli metan ölçümleri, Mars’ın atmosferinde belirgin mevsimsel metan konsantrasyonu değişimlerini işaret etmekteydi.