Hocamız Prof. Dr. Sevim Tekeli 22 Aralık 1924 tarihinde İzmir’de doğdu. Babası çeşitli vilayetlerde valilik görevi yürüten Osman Nuri Tekeli, annesi Hamide Tekeli’dir. İlköğretimini Türkiye’nin çeşitli kentlerinde tamamladıktan sonra ortaöğretimini İzmir Kız Lisesi ve Üsküdar Amerikan Koleji’nde tamamladı. 1948 yılında Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Felsefe Bölümü’ne girdi ve 1951 yılında buradan mezun oldu. 1951 yılında Ord. Prof. Dr. Aydın Sayılı’nın yanında doktora çalışmasına başladı ve 1952 yılında da Bilim Tarihi Kürsüsü’ne asistan olarak atandı.
Prof. Dr. Sevim Tekeli, 1959 yılında “Nasîrüddin, Takiyüddin ve Tycho Brahe’nin Rasat Aletlerinin Mukayesesi” adlı tezle doktor oldu. Aynı yıl altı ay süre ile alanıyla ilgili araştırmalar yapmak üzere İngiltere’ye gitti ve London College’de Bilim Tarihi Bölümü derslerine devam etti.
1960 yılında “Takiyüddin’in Sidret ül-Müntehâ Adlı Zîci ve 16. yüzyılda Astronomi Alanındaki Çalışmalar” adlı tez ile doçent oldu. 1964’te Paris’e altı ay süre ile araştırmalar yapmak üzere gitti.
1967 yılında da “On Altıncı Asırda Osmanlılarda Saat ve Takîyüddîn’in “Mekanik Saat Konstrüksüyonuna Dair En Parlak Yıldızlar” Adlı Eseri” ile profesör oldu.
1971 yılında RCD davetlisi olarak İran’a giden Tekeli’ye 1973 yılında UNESCO’nun Nicolas Copernicus’un Doğumunun 500. yılı nedeniyle hazırladığı program çerçevesinde Nikola Kopernik 1473-1973 adlı kitaba yapmış olduğu katkılar dolayısıyla Polonya hükümeti tarafından bir plaket verildi.
1977 yılında İngiltere’ye giderek ve üç ay boyunca araştırmalar yapan Tekeli, 1983 yılında Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Felsefe Bölümü ve Bilim Tarihi Anabilim Dalı başkanlıklarına getirildi. Aynı yıl Bilim Tarihi Anabilim Dalı başkanlığını Esin Kâhya’ya bıraktı. Tekeli, 1993 yılında yaş haddinden dolayı emekli oluncaya kadar Felsefe Bölümü başkanlığı görevini sürdürdü.
Türk -Arap İlişkileri Vakfı, Türk Felsefe Derneği ve Türk Bilim Tarihi Kurumu’nun kurucu üyesi de olan Tekeli, yedi yıl boyunca Atatürk Kültür Merkezi’nde asli üye, yürütme kurulu üyeliği ve Bilim ve Felsefe Kolu başkanlığı görevlerini de yürüttü.
Prof. Dr. Sevim Tekeli ilk kadın bilim tarihçimiz ve muhtemelen dünyadaki ilk kadın bilim tarihçisidir. Bilim tarihinin Türkiye’de kurumsallaşmasında Aydın Sayılı’dan sonra öncülük etmiştir. Bilindiği gibi Türkiye’de bilim tarihi çalışmalarının Akademik olarak oluşması 1955 yılında Aydın Sayılı’nın Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Bilim Tarihi Kürsü’nü kurmasıyla başlamıştır. Tekeli bu kürsüye 1952 yılında asistan olarak girmiş ve 1991’de emekliye ayrılana kadar hizmet etmiştir.
Tekeli bilim tarihinin değişik alanlarında çalışmıştır. Genel bilim tarihi çalışmalarının yanı sıra, matematik, astronomi, coğrafya ve teknoloji tarihi konusunda çalışmaları vardır. Ancak onun asıl çalışma alanı astronomi tarihidir.
Doktora tezinin konusu Nasîrüddin, Takiyüddin ve Tycho Brahe’nin Rasat Aletlerinin Mukayesesi (1959) adlı çalışmadır. Bu çalışmasında 1575’te İstanbul’da kurulan İstanbul Gözlemevi’nde kullanılan gözlem araçlarını Merâgâ Gözlemevi (1259) ve Urenienborg Gözlemevi’nin (1576) araçlarıyla karşılaştırdı ve Türk astronomisine ilişkin önemli ipuçları sundu.
1960 yılında Takiyüddin’in Sidret ül- Müntehâ Adlı Zîci ve 16. yüzyılda Astronomi Alanındaki Çalışmalar adlı doçentlik tezi ve 1967 yılında On Altıncı Asırda Osmanlılarda Saat ve Takîyüddîn’in “Mekanik Saat Konstrüksüyonuna Dair En Parlak Yıldızlar Adlı Eseri adlı profesörlük teziyle Osmanlı astronomine ilişkin bilinenleri değiştirdi. Bu çalışmalar sayesinde basit bir astrolog olar ak tanınan Takiyüddin, 16. yüzyılın en önemli astronomlarından bir olarak dünya astronomi tarihinde yerini aldı.
İstanbul Rasathanesi’nin rasat araçlarını tanıtan Takiyyüddin’in Âlât -ı Rasadiyye li- Zîc-i Şehinşâhiyye ( Araştırma, Cilt 1, 1963, s. 71-122) ve Merâgâ Gözlemevi’nin gözlem araçlarını tanıtan Urdî’nin Risale fi Keyfiyet el- Ersâd (Araştırma, Cilt 8, 1972, s. 1-171) adlı eleştirel metin yayınlarıyla da Ortaçağ İslâm Dünyası’nda kurulmuş olan iki önemli gözlemevinin dünyaca tanınmasını sağladı.
Takiyüddin’in Güneş parametrelerinin hesaplanmasına yönelik astronomik hesaplarını inceledi ve 16. yüzyılda bu alanda en önemli çalışmanın Takiyüddin tarafından gerçekleştirildiğini kanıtladı. Kopernik veTakiyüddin’in trigonometri çalışmalarını karşılaştırdı.
Ayrıca Takiyüddin’in mühendislik alanındaki çalışmasını da Türkçe ve İngilizce olarak hazırlayarak mekanik saat tarihinde Takiyüddin’in müstesna bir yeri olduğunu gösterdi.
1975 yılında kaleme aldığı Modern Bilimin Doğuşunda Bizans’ın Etkisi adlı eserinde
Rönesans’ın İstanbul’un Fethi’nden sonra Batı’ya ve özellikle de İtalya’ya kaçan Rum bilim adamlarının eseri olduğu tezini sorguladı ve sadece Batılı kaynakları kullanarak bu tezin abartılı olduğunu ve Müslüman bilim adamlarının da bu konuda etkisi olduğunu ortaya koydu.
1993 yılında Tekeli’nin öncülüğünde liseler için ders kitabı olarak hazırlanan Bilim Tarihi adlı kitap kaleme alındı. Bu kitap daha sonra Tekeli’nin öğrencileri tarafından geliştirilerek 1993 yılında
Bilim Tarihi adıyla basılacak, bunu 1997 ikinci baskısı, 1999’da üçüncü baskısı (
Bilim Tarihine Giriş adı ile) ve 2008’de de dördüncü baskısı izleyecektir. 2002 yılında Tekeli iki öğrencisiyle birlikte (Melek Dosay Gökdoğan ve Yavuz Unat) on üçüncü yüzyılın ünlü Türk mühendisi Cezerî’nin mühendislik alanındaki eserini Türkçeye kazandırdı.
Tekeli, matematik tarihi, astronomi tarihi ve optik tarihi alanında çeşitli doktoralar yaptırdı. Tekeli’nin gözetiminde Melek Dosay Gökdoğan matematik tarihi alanında (Kerecî’nin “İlel Hisâb el -Cebr ve’l -Mukâbele” Adlı Eseri, 1988 [Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara 2000]), Remzi Demir astronomi tarihi alanında (XVI. Yüzyılın Ünlü Astronomu Takiyyüddin’in Desimal Sistemi Trigonometri ve Astronomiye Uygulaması, 1991 [Takiyüddîn’de Matematik, Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara 1991]), Hüseyin Gazi Topdemir optik tarihi alanında
(Işığın Niteliği ve Görme Kuramı Adlı Bir Optik Eseri Üzerine Araştırma, 1994 [
Takîyüddîn’in Optik Kitabı, Kültür Bakanlığı, Ankara 1999]) Yavuz Unat ise astronomi tarihi alanında (Fergânî’nin “Kitâb el-Fusûl” Adlı Kitabı Üzerine Bir İnceleme, 1996 [The Elements of Astronomy, Harvard 1998]) doktoralarını tamamladılar ve yetiştiler.
2004 yılında Tekeli’nin anısına çeşitli makaleleri ve bildirilerinin yayımlandığı bir armağan kitabı yayımlandı (Prof. Dr. Sevim Tekeli’ye Armağan, Makaleleri ve Bildirileri, Ankara 2004).
Bilim tarihine katkıları
Tekeli’nin, ansiklopedi yazıları hariç tutulursa, 52 çalışmasının 21’i astronomi tarihi üzerinedir. Bu çalışmaların bir kısmı ise astronomi aletlerine ilişkindir. Bunlardan özellikle Takiyüddîn’in kurduğu İstanbul Gözlemevi’ne ilişkin çalışmaları dünya astronomi tarihi literatüründe önemli bir yer tutmaktadır.
Tekeli’nin 7 çalışması matematik tarihi üzerinedir. Bu çalışmalar Delos Problemi ve trigonometri çalışmaları üzerine yoğunlaşmıştır. Özellikle trigonometri çalışmalarında Takiyüddîn ve Kopernik karşılaştırması önemlidir. Bu çalışmasında Tekeli, Takiyüddîn’in trigonometrik çalışmalarının Kopernik’ten üstün olduğunu göstermiştir.
Coğrafya tarihi üzerine yapılan çalışmaların sayısı ise 6’dır. Bu çalışmalar da Pirî Reis ve Kaşgarlı Mahmud üzerinedir. Teknoloji tarihi üzerine ise 4 çalışması vardır. Bunlardan en önemlileri Takiyüddîn’in mekanik saatler üzerine olan eseri ve Cezerî’nin otomatlara ilişkin çalışmasının çevirisidir. İlkinde Takiyüddîn’in on altıncı yüzyılda Tycho Brahe ile birlikte saatleri astronomiye uyguladığını göstermiştir. İkinci yayın ise on üçüncü yüzyılın ünlü mühendisi Cezerî’nin eserinin Arapçadan açıklamalarıyla birlikte Türkçeye çevirisidir. Tekeli’nin genel bilim tarihine ilişkin 12 yayını vardır. Bunlardan Modern Bilimin Doğuşunda Bizans’ın Etkisi adlı kitabında, Rönesans’ın İstanbul’un Fethi’nden sonra Batı’ya ve özellikle de İtalya’ya kaçan Rum bilim adamlarının eseri olduğu tezini sorgulamış ve sadece Batılı kaynakları kullanarak bu tezin abartılı olduğunu ve Müslüman bilim adamlarının da bu konuda etkisi olduğunu ortaya koymuştur.
Genel bilim tarihine ilişkin ise Ankara Üniversitesi, Bilim Tarihi Anabilim Dalı çalışanlarıyla birlikte Bilim Tarihine Giriş adlı eserin hazırlanmasında öncü olmuştur. Kitap bu alanda yazılmış ilk eserdir ve pek çok üniversitede bilim tarihi derslerinde kaynak kitap olarak kullanılmaktadır. 2008 yılında kitabın dördüncü baskısı yapılmıştır. Tekeli’nin ayrıca Hoca İshak ve Salih Zeki üzerine çalışmaları da bu alanda önem taşımaktadır.
Tekeli ayrıca biri Felsefeye Giriş ve diğeri Bilim Tarihi olmak üzere lise ders kitaplarının yazarları arasındadır. Bunlardan Bilim Tarihi adlı lise ders kitabı Bilim Tarihine Giriş adlı kitabın temelini oluşturmaktadır.
Her şeyden önce Tekeli’nin, Sayılı’dan sonra Türkiye’de bilim tarihinin kurumsallaşması
ndatartışmasız önemli bir yeri vardır. Türkiye’de genelde bilim tarihin, özelde ise astronomi tarihinin gelişmesinde önemli katkıları bulunmaktadır. Türkiye’de yetişen ilk bilim tarihçisi, ilk astronomi tarihçisi ve en önemlisi bu alanda ilk bilim kadınıdır. Bilim tarihi çalışmaları tarihsel yöntemi içerdiğinden eleştirel metin çalışmalarına dayanmaktadır. Tekeli’nin birçok çalışması da eleştirel metinlere dayanmaktadır. Tekeli, Türkiye’de bilim tarihi çalışmalarında eleştirel metin çalışmalarının da yerleşmesini sağlamıştır.
Tekeli’nin en önemli çalışmaları kuşkusuz Osmanlı bilimi ve özellikle Osmanlı astronomisi üzerinedir. Özellikle Takiyüddîn üzerine yaptığı çalışmalarla Tekeli, on altıncı yüzyılda yaşamış olan bu bilimadamımızın dünya bilim tarihi literatüründe tanınmasını sağlamıştır. Tekeli’nin çalışmalarıyla basit bir astrolog olarak tanınan Takiyüddîn, astronomi tarihi literatürüne on altıcı yüzyılın en önemli astronomu olarak geçmiştir.
Sevim Tekeli’nin kitapları
On Altıncı Asırda Osmanlılarda Saat ve Takîyüddîn’in “Mekanik Saat Konstrüksüyonuna Dair En Parlak Yıldızlar” Adlı Eseri, Ankara 1966 (İkinci Baskı, Kültür Bakanlığı, 2002).
Modern Bilimin Doğuşunda Bizans’ın Etkisi, Ankara 1975. Adnan Adıvar’ın Osmanlı Türklerinde Bilim adlı kitabına son baskısında katkılar, 1982.
Felsefeye Giriş, (Liseler İçin Ders Kitabı), Mübahat Türker Küyel, Esin Kâhya, Kenan Gürsoy, Alev Öner ve Nurten Baykurt ile birlikte, Ankara 1985.
Bilim Tarihi, Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir ve Yavuz
Unat ile birlikte, Ankara 1997. pdemir ve Yavuz Unat ile birlikte, Ankara 1993.
Bilim Tarihi, Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir ve Yavuz Unat ile birlikte, Ankara 1997.
Bilim Tarihine Giriş, Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir, Yavuz Unat ve Ayten Koç Aydın ile birlikte, Geliştirilmiş İkinci Baskı, Ankara 1999 (Üçüncü Baskı 2001, Dördüncü Baskı 2008).
Cezeri, el-Câmi Beyne’l-İlm ve’l-Amel en-Nâfi fî Sınaâti’l-Hiyel , Melek Dosay ve Yavuz Unat ile birlikte, Türk Tarih Kurumu, 2002.
1300-1923 (1928) Yılları Arasında Osmanlılarda Bilimsel Yapıtlar Bibliyografyası (Matematik, Astronomi, Teknoloji), (Basılmamış Proje Çalışması), Türkiye Bilimsel ve Teknik AraştırmaKurumu, Bilim Adamı Yetiştirme Grubu, Proje No: Bayg-E42, Prof. Dr. Esin Kâhya ile birlikte.
“Nasîrüddin, Takiyüddin ve Tycho Brahe’nin Rasat Aletlerinin Mukayesesi”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 3-4, 1958, s. 301-393.
“İzzüddin b. Muhammed al-Vefâ’î’nin ‘Ekvator Halkası Adlı Makalesi’ ve Torquetum”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 18, Sayı 3-4, 1960, s. 224-259.
“Takiyüddin’in Sidret ül-Müntehâ’sında Aletler Bahsi”, Belleten, Cilt 25, 1961, s. 213-238.
“Birûnî’de Güneş Parametreleri Hesabı”, Belleten, Cilt 27, 1963, s. 25-33.
“Meçhul Bir Yazarın İstanbul Rasathanesinin Âletlerinin Tasvirini Veren ‘Âlât-ı Rasadiye li Zîc-i Şehinşâhiye Adlı Makalesi”, Araştırma, Cilt 1, 1963, s. 71-122.
“İslâm Dünyasında Güneş Parametrelerinin Hesabı”, Araştırma, Cilt 5 1967.
“Takîyüddîn’de Kiriş 2o ve Sin 1o’nin Hesabı”, Araştırma, Cilt 3, 1967, s. 123-132.
“İslâm Dünyası’nda Delos Problemi Üzerindeki Çalışmalar”, “Taqıaldin’s Work on the Dublication of the Cube”, Araştırma, Cilt 6, 1968, s. 87-105.
“Takîyüddîn’de Güneş Parametrelerinin Hesabı, Necati Lûgal Armağanı, 1969, s. 1-8.
“Takîyüddîn’in Delos Problemi Üzerindeki Çalışmaları”, Araştırma, Cilt 6, 1970, s. 1-8.
“Yahya ibn Muhammed Abi’l-Şükr al-Magribî al-Andalûsî’nin ‘Bir Daire İçindeki Sinüslerin Elde Edilmesine Dair Makale’si”, Araştırma, Cilt 7, 1971, s. 1-72.
“La Culture Aux Epoques Seldjoukides et Ottomann”, Les Sciences Arts de Cappace Geneve, Sayı 43, Suisse 1971.
“Al-Urdî’nin ‘Risaletün fî Keyfiyeti’l-Ersâd’ı”, Araştırma, Cilt 8, 1972, s. 1-171.
“Nicola Copernic”, Nikola Kopernik 1473-1973, (Nicolas Copernicus’un Doğumunun 500. yılı münasebetiyle), Ankara 1973, UNESCO s. 135-180.
“İstanbul Rasathanesinin Gözlem Araçları,” Araştırma, Cilt 11, 1979, s. 29-44.
“Copernicus’un Arapça Çevirisi”, Araştırma, Cilt 12, 1981, s. 35-36.
“İlk Japon Haritasını Çizen Türk, Kaşgarlı Mahmud”, Erdem, Cilt 1, Sayı 3, 1985, s. 645-651.
“Map of Japan by a Türk, Mahmud of Kashgar”, Erdem, Cilt 1, Sayı 3, 1985, s. 665-671.
“Kristof Kolomb’un Haritasına Dayanarak En Eski Amerika Haritasını Çizen Türk Amirali Pirî Reis”, Erdem, Cilt 1, Sayı 3, 1985, s. 653-663.
“The Map of America by Pirî Reis”, Erdem, Cilt 1, Sayı 3, 1985, s. 672-683.
“Map of America by Pirî Reis”, Tsukuba Expo’85, Ankara 1985.
“The Oldest Map of Japan by a Türk Mahmud of Kashgar”, Tsukuba Expo’85, Ankara 1985.
“16. Yüzyılda Osmanlılar’ın Astronomi Alanında Yapmış Oldukları Bazı Katkılar”, Ulusal Astronomi Kongresi 1986, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, 24-26 Eylül 1986.
11
“Onaltıncı Yüzyıl Trigonometri Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma, Copernicus ve
Takiyüddin”, Erdem, Cilt 2, Sayı 4, 1986, s. 219-272.
“Batılılaşmada Son Dönem, İshak Hoca”, Erdem, Cilt 4, Sayı 11, 1988, s. 437-465.
“Copernicus and Taqî al Din’s Views on the Inadequacy of teh Assumptions of the Ptolemaic System”, Bilim ve Felsefe Metinleri, Cilt 1, Sayı 2, Ankara 1992, s. 19-24
“Amid (Diyarbakır) Sarayının Kapısı”, Erdem, Cilt 12, Sayı 34, 1999, s.277-284.
Uluslararası Bildiriler
“Solar Parameters and Certain Observational Methods of Taqi al-Dîn and Tycho Brahe”,
Ithawa, 26, VIII-2, Hermann-Paris 1962, International Congress of History of Science, 1962.
“The Dublication of the Cube, Zail-i Tahrir al-Uqlidas, Majmua and Sidra al-Muntahâ”, XII.
Congres International D’Histoire des Science, Paris 1968.
“İstanbul Rasathanesinin Araçları”, Milletler Arası İslâmda Rasathaneler Sempozyumu, 19-23 Eylül 1979.
“The Arabic Translation of Copernicus”, 15th Congress of the History of Science, Edinburg 10-19 Ağustos 1981.
“The Works on Trigonometry in the De Revolutionibus Orbium Coelestium and Sidra al-Muntahâ in 16th Century”, IAU Colloquium 91, History of Oriental Astronomy, 13-16 November,
1985, New Delhi, India.
Ulusal bildiriler
“Klasik Yunan Biliminin Batıya Geçişi”, Klasik Çağ Düşüncesi ve Çağdaş Kültür
Sempozyumu, 1977.
“Bilim Dillerinin Tarihsel Gelişimine Bir Bakış”, Bilim ve Kültür Dili Olarak Türkçe, 1978,
s. 206-232.
“The Observational Instruments of Istanbul Observatory”, İslâm’da Rasathaneler
Sempozyumu, 1970, İstanbul 1980, s. 33-44.
“Batılılaşma Üzerine”, VIII. Türk Tarih Kongresi, Cilt 3, 1983, s. 2109-2115.
12
“Yaratıcı Kişiliğin Geliştirilmesinde Ortaöğretimin Rolü”, Bugünde Yarına Orta Öğretimimiz, Türk Eğitim Derneği VIII. Eğitim Toplantısı, 15-16 Kasım 1985, s. 179-187.
“16. Yüzyılda Osmanlıların Astronomi Alanında Yapmış Oldukları Bazı Katkılar”, Ulusal Astronomi Kongresi, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, 24-26 Eylül 1986.
“Bir Bilim Adamımız: Salih Zeki”, I. Felsefe, Mantık ve Bilim Tarihi Sempozyumu Bildirileri, 19-21 Kasım 1986, Ankara 1991, s. 284-293.
“Osmanlıların Astronomi Tarihindeki En Önemli Yüzyılı,” Fatih’ten Günümüze Astronomi, Prof. Dr. Nüzhet Gökdoğan Sempozyumu, 7 Ekim 1993, İstanbul 1994, s. 69-85.
Kitap Tanıtmalar
“Aydın Sayılı’nın ‘The Observatory in Islam’ Adlı Eseri”, Araştırma, Cilt 3, 1967, s. 325-337.
“W. Ling Needham ve D. Price’ın ‘Heavenly Clockwork’ Adlı Eseri”, Araştırma, Cilt 5, Sayı 5, 1967, 2. 290-293.
“Nasir el-Dîn el-Tûsi’nin ‘Muhtasar fi' `ilm el-Tencim ve-Ma'rifet el-Takvim (Risale-i si fasl)’ın Ahmed-i Dai Tarafından Türkçe Çevirisi (Sadeleştirip yayınlayan, T.N.Gencan, M. Dizer, Boğaziçi Kandilli Rasathanesi Yayını, İstanbul 1984, 4-57 sayfa), Erdem, Cilt 1, Sayı 3, 1985, s. 828-829.
Ansiklopedi ve Sözlük Maddeleri
“Habash al-Hâsib”, Dictionary of Scientific Biography.
“Al-Hucandî”, Dictionary of Scientific Biography.
“Pirî Reis”, Dictionary of Scientific Biography.
“Taqial Dîn”, Dictionary of Scientific Biography.
“Takiyüddin”, Türk Ansiklopedisi.
“Thales”, Türk Ansiklopedisi.
“Uluğ Bey”, Türk Ansiklopedisi.
Kaynakça
Bilim Tarihi, Sevim Tekeli, Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir ve Yavuz Unat, Birinci Baskı, Birinci Baskı, Doruk, Ankara 1997.
Bilim Tarihine Giriş, Sevim Tekeli, Esin Kâhya, Melek Dosay, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir, Yavuz Unat ve Ayten Koç Aydın, Dördüncü Baskı, Nobel, Ankara 2008.
Demir, Remzi, “Sevim Tekeli”, Kadın ve Bilim Çalıştayı, Eskişehir Anadolu Üniversitesi, 18-19 Kasım 2007.
Durukal, Zeynep, “Kuruluşundan Bugüne Kadar IRCICA’nın Bilim, Teknoloji ve Tıp Tarihi Çalışmaları”, Türkiye’de Bilim, Teknoloji ve Tıp Tarihi Çalışmaları (1973-1998), Editör: Feza Günergun, Ankara 2000, s. 107-121.
Erginöz, Şahinbaş, “Kuruluşunun 10. Yılına Yaklaşırken Türk Bilim Tarihi Kurumu”, Türkiye’de Bilim, Teknoloji ve Tıp Tarihi Çalışmaları (1973-1998), Editör: Feza Günergun, Ankara 2000, s. 89-121.
Günergun, Feza, “İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölümü’nün Kuruluşu ve 1984-94 Yılları Arasındaki Faaliyeti”, Osmanlı Bilimi Araştırmaları, Editör: Feza Günergun, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1995, s. 1-18.
“Hocamız Prof. Dr. Sevim Tekeli”, Bilim ve Felsefe Metinleri, Cilt 1, Sayı 1, Ankara 1992, s. 5-8.
Kaçar, Mustafa, “Cumhuriyet’in 75. Kuruluş Yıldönümünde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Bilim Tarihi Bölümü”, Türkiye’de Bilim, Teknoloji ve Tıp Tarihi Çalışmaları (1973-1998), Editör: Feza Günergun, Ankara 2000, s. 43-79.
Kâhya, Esin, Melek Dosay Gökdoğan, Remzi Demir, Hüseyin Gazi Topdemir ve Yavuz Unat, Türkiye’de Bilim Tarihi Araştırmalarının Dünü ve Bugünü, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Bilim Tarihi Anabilim Dalı’nda Yapılan Çalışmalar, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara 2003.
Kazancıgil, Aykut, “Bilim Tarihçilerimiz: Sevim Tekeli”, Bilim Tarihi, Cilt 2, Sayı 19, Mayıs 1993, s. 21-24.
Kazancıgil, Aykut, “Türkiye’de Bilim Tarihi ve Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu”, Tıp Tarihi Araştırmaları, 12, İstanbul 2004, s. 77-125.
Lacombe, “Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Felsefe Öğretimi”, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Türkçeye Çeviren: Necati Akder, Cilt 1, Sayı 1, Ankara 1942, s. 7-12.
Prof. Dr. Sevim Tekeli’ye Armağan, Makaleleri ve Bildirileri, Ankara 2004.
Süslü, Azmi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin 50 Yıllık Tarihi, Ankara 1986.
14
Unat, Yavuz, “A.Ü.D.T.C.F. Bilim Tarihi Anabilim Dalı”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, Bilim ve Sanat Vakfı, İstanbul 2004, s. 439–521.